Odszkodowania za szkody górnicze

Wydobywanie węgla kamiennego w procesie głębinowym generuje szereg zmian w rzeźbie terenu niezależnie od rodzaju zastosowanej eksploatacji złóż. Poprzez systematyczne wydobywanie pokładów węgla dochodzi wstrząsów górotworu, które są niezmiernie wyczuwalne. W konsekwencji w jego wnętrzu powstaje wolna przestrzeń otaczana przez warstwy skał, które charakteryzują się różnym stopniem twardości. Nacisk sąsiadującego masywu skalnego wywołuje pęknięcia, załamywania  i przemieszczanie skał w kierunku wolnych przestrzeni prowadząc do tąpnięć i naruszeń ścian nośnych budynku. Sprawdźmy zatem kto ponosi odpowiedzialność za konsekwencje wstrząsów górotworu i jak można uzyskać odszkodowanie za szkody górnicze.

Na terenie Górnego Śląska funkcjonuje kilkanaście kopalni wydobywających złoża węgla kamiennego a ich działalność wywiera destrukcyjny wpływ na rzeźbę terenu i stabilność ścian budynków mieszkalnych, gruntów i innych dóbr. W takich przypadkach kopalnia aktualnie funkcjonująca na danym terenie jest zobowiązana do zrekompensowania powstałych strat.

Kto jest odpowiedzialny za naprawę szkód górniczych ?

Czasem trudno określić sprawcę popękanych ścian czy zalanej piwnicy. Zgodnie z polskim prawem geologicznym i górniczym z dnia 9 czerwca 2001, jeśli ustalenie odpowiedzialnego za szkody zakładu górniczego jest niemożliwe, wówczas pełną odpowiedzialność ponosi ten przedsiębiorca, który aktualnie prowadzi na danym terenie działalność górniczą. Oznacza to, że jeśli do powstałych szkód przyczyniła się działalność wykonywana dziesiątki lat temu, to zgodnie z zasadą odpowiedzialności absolutnej, ta odpowiedzialność przekazywana jest aktualnemu zarządcy kopalni.

Rodzaje rekompensat za szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego 

Przedsiębiorca będący sprawcą zaistniałych szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego zobowiązany jest do zrekompensowania strat. Może to zrobić na 3 sposoby:

• wypłacenie stosownego odszkodowania wraz z uwzględnieniem wartości uzasadnionych nakładów 
• przywrócenie stanu poprzedniego (w niektórych przypadkach jest to fizycznie i materialnie niemożliwe) 
•  szkoda wywołana ruchem zakładu górniczego może być naprawiona w części poprzez przywrócenie do stanu poprzedniego, w pozostałej zaś części przez zapłatę odszkodowania 

Z punktu widzenia prawa, bez względu na rodzaj jak i wysokość poniesionej straty lub też utraconej korzyści, poszkodowana osoba może samodzielnie decydować o rodzaju zastosowanej rekompensaty. Ta decyzja nie leży w gestii zakładu górniczego. 

Jak otrzymać odszkodowanie za poniesiony uszczerbek majątkowy? 

Ubiegając się o odszkodowanie za szkody górnicze, poza obowiązkiem złożenia stosownego wniosku, powinien zaistnieć także związek przyczynowo-skutkowy, który będzie udowadniał zależność między negatywnymi skutkami ruchu zakładu górniczego a powstałymi destrukcjami rzeźby terenu, budynków, gruntów lub upraw. W sytuacji, w której ustalenie sprawcy nie będzie możliwe, odpowiedzialność przechodzi na Skarb Państwa.

Kopalnia posiada 30-dniowy termin na zawarcie ugody z poszkodowanym. Po wyczerpaniu postepowania ugodowego, sprawa może zostać rozpatrzona przez sąd. Dzieje się tak, kiedy przedsiębiorca odmawia zawarcia ugody. 

Przedawnienie szkody górniczej

 Zgodnie z obowiązującym prawem górniczo-geologicznym z 2011roku,  po upływie 5 lat od momentu dowiedzenia się o zaistniałych szkodach   sprawca może uchylać się od naprawienia szkód lub wypłatę odszkodowania za szkody górnicze. Szkody zaistniałe przed 2012 rokiem rozpatruje się w oparciu o przepisy uchylonej ustawy z 1994roku, która określała 3 – letni okres przedawnienia. Z uwagi na to, że dla wielu z nas tego rodzaju sprawy bywają problematyczne warto zwrócić się o pomoc do profesjonalistów w swej dziedzinie.